Temeller yapının en alt katındaki kolon veya perdelerin yükünü (normal
kuvvet, moment, v.s.) yer yüzeyine (zemine) aktarırlar. Diğer bir deyişle,
temeller yapının ayaklarıdır.
Kolon veya perdeler zemine doğrudan oturtulamazlar. Betonarme kolonun
dayanımı zeminin dayanımına göre çok daha yüksektir (100~200 kat).
TEMELLER
ESKİŞEHİR OSMANGAZİ ÜNİVERSİTESİ
MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ
İnşaat Mühendisliği Bölümü
Pisa kulesi/İTALYA.
İnşa süresi: 1173-1370
Ahmet TOPÇU, Betonarme II, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2017,
Ahmet TOP?U 243
dayanımı zeminin dayanımına göre çok daha yüksektir (100~200 kat).
Kolon kesitleri kendi yüklerini güvenle taşıyacak şekilde seçilir. Ancak, bu
kesitler dayanımı çok küçük olan zemine doğrudan oturtuldukları takdirde
zeminde, zemin dayanımının çok üstünde olan gerilmeler oluşur ve kolon
zemini zımbalayarak saplanır. Zemindeki gerilmeyi düşürebilmek için,
kolonların alt ucu ile zemin arasına kesit alanı kolonun kesitinden çok
daha büyük olan plak, kiriş gibi betonarme elemanlar (temel) yapılır.
Temelin tek amacı zeminde oluşan gerilmeyi zeminin taşıyabileceği
düzeye düşürmek değildir. Diğer önemli bir amaç da kolon veya perdenin
altındaki zeminde oluşacak çökmeyi (oturma) sınırlı bir düzeyde tutmak
ve üst yapının farklı oturmalardan zarar görmesini önlemektir. Tüm
kolonların aynı miktarda oturması üst yapıya zarar vermezken, farklı
oturmalar çok tehlikeli olabilirler. Ancak, az yada çok, hemen her yapı
oturur. Önemli olan oturma ve farklı oturmanın sınırlı kalmasıdır. δ<5-10
cm ve α<1/500 kabul edilebilir değerlerdir. Hassas makinelerin çalıştığı
yapılarda α<1/750 uygundur.
Üst yapı tipi ne olursa olsun (betonarme, yığma, çelik, ahşap), daima
betonarme temel tercih edilir. Çünkü diğer malzemeler (çelik, ahşap gibi)
dayanım ve zemin şartlarına dayanıklılık açısından uygun değildir.
sağ tık yazdır yap öyle kopyala hocam