Evet hocam fiyat bazında kıyaslamak doğru değil çok haklısınız. Ancak genel olarak biliyoruz ki ülkelerin para birimleri, ülkelerin ekonomik durumlarına,gelişmişliklerine ve uluslararası ekonomideki katkılarına göre belirlenir. Üretime ve üretme kapasitesine göre kısaca ekonomik gücüne göre ülkenin parası değerlenir veya ucuzlar. Bunun sebebi de o ülke kalkındıkça aynı btc gibi insanlar o kalkınan ve gelişen ülkeye yatırım yapmak için o ülkenin parasından alır ve ülkede satın alımlar gerçekleştirir. Böylece kısıtlı miktardaki para arzı piyasadan yatırım amacıyla çekilince o ülkenin parası piyasada az olduğu için değerlenir. Örnek A ülkesi parasını verip B ülkesinin parasını alırsa bu B ülkesinin parasının değerlenmesine sebep olur. Aynı şey tam tersi durumda ülkenin ekonomisinin kötü olması durumunda da geçerlidir bu durumda negatif yönlü hareket geçerlidir. Bu konuda hem mantık olarak hem de bilimsel olarak anlaşabiliriz diye düşünüyorum. Peki fiyatlarına bakmayalım ama son 5 yıl için belli paraların birim Türk Lirası karşısındaki değerlenme durumlarına bakalım :
Mesela bizim bahtımız çok aydınlık görünmüyor ama Tayland Bahtı, Türk lirasına karşı son 5 yılda biraz gülmüş gibi :
Mesela bu çok hoşumuza gitmedi mozambik meticaline bakalım :
Ya da şöyle bir madagaskar yapalım abd dolarına göre karşılaştırmak adil değil çünkü :
Basit bir hesapla 5 sene önce 140.000TL lik etiyopya birrisi alsaymışız şimdi 200.000 TL 'miz olacakmış :
Yok bu da olmadı survivora giderken acun 100.000 TL lik dominik pesosu almış olsaydı şu an 200.000 TL si olacaktı. Pesoya bak sen :
En acısı da ******** darbeci sisinin mısır bile bizim mahzun liramıza karşı değer kazanmış durumda :
Sorumlunun kim olduğu konusu tartışılabilir burada hükümeti,muhalefeti,dış güçleri, iç güçleri vs herşeyi sorumlu tutabiliriz. Ama gerçeklerle yüzleşmemiz gerekiyor. Birşeylerin yolunda gitmediğini anlamamız ve elimizden ne geliyorsa onu yapmamız gerekiyor. Yoksa şu an grafiğine bakıp şükrettiğimiz şu ülkelerin durumuna düşmemiz kaçınılmaz olacak :
Venezuella:
Arjantin :
Müjdeye gelince de, karadenizde dünyanın birçok yerinde olduğu gibi doğalgaz olduğu bir müjde veya bir sır değil. Bu çıkan miktar ne sevinilecek ne de eksen değiştirecek bir miktar da değil. Karadenizde doğalgaz bulduk demek Kütahyada bor bulduk demekten, kazdağlarında altın bulduk demekten farksız bir müjdedir. Ama esas müjde kendi sondaj gemilerimizin olması, kendi araştırmalarımızı istediğimiz gibi özgürce yapabilmemiz ve donanmamızın da dirayetiyle doğu akdenizde dik durup yıllar sonra hakkımızı arayabilmemizdir. İnşallah bütün karadenizde doğalgaz olduğunu bulmaktan daha büyük bir müjde olarak, her derinlikteki doğalgazı en uygun maliyetle çıkarmanın teknolojisini geliştirdiğimiz haberini alırız. Bunu başarabilirsek yani kendimiz bu teknolojileri geliştirebilirsek o zaman yukarıda grafikler külliyen değişir. O zaman eksen kayar. Bir ülkenin en değerli kaynağı beyindir. İnşallah o kaynağı tam verimle değerlendirmek nasip olur. Her ne kadar dünyanın en verimli tarım topraklarında olup değerlendiremesek de , her ne kadar dünyanın en büyük bor rezervine sahip olup değerlendiremesek de, her ne kadar afrikadan sonra dünyanın en büyük altın üreticisi olmayı değerlendiremesek de bulunan doğalgaz az bir miktar da olsa ülkemize vatanamıza milletimize hayırlı olsun ve daha nice nice keşiflere ve teknolojilere vesile olsun inşallah.
Dipnot : Çok güzel bir söz olarak şunu söylemeliyim : "Borsa ülkenin zenginliğinin alt tabana yayılmasının yoludur". Bu grafiklere bakınca umutsuz olmayın binbir türlü düşmanla terörle mücadele eden bir ülke olarak yeise kapılacak gibi kötü bir durumda değiliz sadece iyi gitmiyoruz o kadar. Ancak bu kötü gidişte ben şahsen dövize altına güvenmek yerine kendi ülkemin üreten güçlü şirketlerine güvenmeyi tercih ediyorum. Son zamanlarda ciddi anlamda azalsa da yabancı yatırımcı da uzun vadede bu şirketlere ve bu şirketlerin becerilerine güvenip yatırım yapıyor. Hiçbir şekilde yatırım tavsiyesi değildir.
)
